Eierstokcysten bij de cavia

Auteur: Dr. Andrea Laumen, dierenarts bij Kliniek Klaver4dieren

Het is een aandoening die bij bijna 75% van de vrouwelijke cavia’s tussen de 3 maanden en 5 jaar leeftijd voorkomt: eierstokcysten. Dat zijn met vocht gevulde blaasjes op de eierstokken. Deze cysten beginnen klein, maar kunnen uitgroeien tot een grootte van soms wel 3 tot 10 cm! Hoe kunt u herkennen of uw cavia hier last van heeft? En hoe kunt u het behandelen?

Mogelijke oorzaken van eierstokcysten

Eierstokcystes ontstaan doordat de spiegels van de geslachtshormonen die worden geproduceerd in de hypothalamus en hypofyse (dat zijn hormoonproducerende orgaantjes vlak bij de hersenen), zijn verstoord. Waardoor die verstoring optreedt, is tot op heden nog niet bekend.

 Symptomen

Veel vrouwelijke cavia’s kunnen eierstokcysten hebben zonder er klachten van te ervaren.

Echter, het verschijnsel dat de cavia plots een dikke buik krijgt (afbeelding 1) en/of kaal wordt in de flanken (afbeelding 2) is voor veel eigenaren de trigger om naar de dierenarts te gaan. Uit het verhaal kan ook blijken dat de cavia qua gedrag is veranderd; van een beetje gedeprimeerd tot juist meer agressief. Ook kunnen ze minder eetlust krijgen en minder keutelen, maar komen ze wel in gewicht aan. Bij fokzeugjes kan een verminderde vruchtbaarheid opvallen.

Bij het lichamelijk onderzoek valt het de dierenarts vaak op dat de buik inderdaad uitgezet is en bij buikpalpatie kunnen er ronde ‘waterballonnetjes’ gevoeld worden. Het voelen van de buik kan soms een pijnreactie geven. Daarnaast kunnen kale plekken in de flanken, liezen en op de onderrug gevonden worden. Deze kale plekken jeuken niet, omdat de oorzaak in de hormonen ligt. De huid kan bij de tepeltjes ook wat verhard of brokkelig tot schilferig zijn.

In enkele gevallen kan ook een gekke ademhaling opvallen. Een dikke buik maakt het namelijk moeilijker om te ademen, waardoor de ademhaling wat oppervlakkiger en sneller wordt.

Afbeelding 1. Cavia met een dikke buik ten gevolge van grote eierstokcysten. Bij deze cavia is geen kaalheid waar te nemen.      

Afbeelding 2. Cavia met kaalheid in de flanken ten gevolgevan eierstokcysten.

Diagnose

Het bevestigen van de diagnose en het in beeld brengen van de eierstokcysten kan het best worden gedaan met de echo. Daarop is vrij snel een met vocht gevuld blaasje zichtbaar.

Behandeling

Het opereren van de cavia is het meest effectief [afbeelding 3]; als de eierstokken worden weggehaald, kunnen daar namelijk ook geen nieuwe meer op ontstaan. Soms wordt ook de baarmoeder erbij weggehaald. De baarmoeder wordt tijdens een operatie altijd gecontroleerd en verwijderd als deze er afwijkend uit ziet.