Huidproblemen bij de cavia

 Auteur: Dr. Andrea Laumen, dierenarts bij Kliniek Klaver4dieren

Cavia’s zijn ontzettend gevoelig voor huidproblemen. Jeuk, kale plekken, korstjes en nog veel meer klachten kunnen hierbij passen. Een aantal huidaandoeningen kan daarnaast besmettelijk zijn voor mensen. Daarom besteden we in dit artikel extra aandacht aan de oorzaken, verschijnselen, behandeling en preventie van verschillende huidaandoeningen.

Schimmel

Bij de cavia komt een bepaalde schimmel veel voor: de Trichophyton mentagrophytes. Veel cavia’s dragen deze schimmel bij zich, maar hebben er geen klachten van als hun weerstand heel goed is.

De eerste plekjes ontstaan doorgaans op de neus, maar ook andere plekken op de kop, flanken en rug kunnen getroffen worden. Ze zijn vaak goed begrensd, kunnen kaal en wittig zijn, korstig zijn en soms een rode rand hebben. De plekken kunnen jeuk geven, maar dat hoeft niet.

De dierenarts kan bij verdenking op schimmel wat haren afnemen om te bekijken onder de microscoop, maar deze methode is niet heel gevoelig om een goede diagnose te stellen. Een alternatief is dat haartjes worden opgestuurd voor een schimmelkweek of een PCR (waarbij het DNA van de schimmel wordt aangetoond). De eerste methode duurt lang voordat deze resultaat geeft, de PCR test is sneller.

De behandeling is langdurig, vaak 4 tot 6 weken. Cavia’s kunnen gewassen worden met een speciale anti-schimmelshampoo, die de dierenarts moet voorschrijven. Bij uitgebreide infecties moet ook van binnenuit behandeld worden. Dan kan er gebruik worden gebruikt van orale medicijnen (itraconazol).

Omdat schimmels bij een hoge luchtvochtigheid en hoge omgevingstemperaturen goed gedijen, dienen deze omstandigheden te worden vermeden. Zorg voor een schoon en fris hok; ontsmet deze ook tussentijds. Let ook goed op of u zelf plekjes op de huid heeft! Schimmel is namelijk besmettelijk voor mensen. Hanteer daarom een goede hygiëne.

Schurft

Schurftmijten zijn gravende mijten. Deze graven gangetjes door de huid. De schurftmijt zit het liefst op de nek, schouders en romp, maar ook op de kop kunnen plekjes voorkomen. Cavia’s krijgen ontzettende jeuk; ze kunnen zich tot bloedens toe krabben en bijten. Sommige dieren hebben zo’n extreme jeuk, dat ze heftig op aanraking kunnen reageren en in zeldzame gevallen zelfs een epileptische aanval ervan kunnen krijgen. Ook komt er kaalheid voor en kunnen ontstane wondjes infecteren.

De diagnose kan door de dierenarts gesteld worden door aangedane plekjes af te krabben en onder de microscoop te bekijken. Vaak kunnen mijten herkend worden. Negatieve afkrabsels echter hoeven niet te betekenen dat een cavia het niet heeft. Bij bevestiging van de diagnose of een sterke verdenking wordt een behandeling ingesteld met anti-parasitica. De dierenarts kan hiervoor ivermectine injecties geven. Vaak moeten deze een paar weken achter elkaar worden gegeven. Bij hele heftige gevallen kan ook een speciale shampoo worden ingezet tegen mijten. Vergeet niet het hok tussentijds ook goed te desinfecteren en goed schoon te houden.

Net als schimmel, is schurft ook besmettelijk voor mensen. Hanteer daarom ook cavia’s met schurft met goede hygiëne.

Luizen

Luizen zijn met het blote oog zichtbaar als beige, langwerpige streepjes. Ze zitten graag op de rug en achterhand bij de cavia, die door de jeuk haren zullen afbijten en hiermee kale plekken op de rug kunnen veroorzaken. De dierenarts kan bij verdenking een plakbandje op aangedane plekken plakken. Omdat luizen op de huid en tussen de haren voorkomen, kan met plakband worden getracht ze hieraan vast te kleven, om vervolgens het plakbandje te onderzoeken op de microscoop. Bij verdenking of bevestiging van de diagnose wordt een anti-parasitair pipetje voor pups en kittens worden ingezet, Stronghold. De dierenarts moet dan berekenen hoeveel van zo’n pipetje de cavia mag hebben. Deze behandeling moet soms herhaald worden.

Luizen bij cavia’s zitten niet zo graag op mensen, daarom is het risico dat een eigenaar last hiervan krijgt zeer klein.

Pododermatitis

Pododermatitis is een ontsteking van de voet en komt voor aan zowel de voor- als achterpoten. Het komt vaker voor dan we denken, maar wordt niet altijd opgemerkt, omdat veel cavia’s hun ongemak hiervan niet snel tonen.

Pododermatitis ontstaat door een ruwe of vochtige bodem van het verblijf, bijvoorbeeld door het onvoldoende verschonen van het hok. Als ze stil blijven zitten op plekken vochtig door de urine of ontlasting, dan ontstaat een soort urinebrand. Met name te dikke, zieke of oudere dieren hebben de neiging om op hun plas- en poepplek stil te blijven zitten. Door de urinebrand raakt de huid van de voetjes aangetast, waardoor deze makkelijk kunnen infecteren. De voetzooltjes zien er doorgaans donkerroze tot rood uit, soms met zweertjes erop. Ook zijn de voetjes vaak dik of opgezet. Bij heel ernstige of chronische gevallen kan de ontsteking niet alleen in de huid zitten, maar zich ook uitbreiden naar de botjes in de voet. Dieren die uitgebreide pododermatitis hebben, zullen steeds meer moeite krijgen om zich voort te bewegen door de pijn.

De dierenarts kan de diagnose stellen door lichamelijk onderzoek. Soms wordt ook een röntgenfoto gemaakt van het voetje, om te kijken of de botjes in de poot zijn aangetast.

De behandeling hangt af van de ernst en hangen ook sterk af van de motivatie van het baasje. Soms worden er verbanden aangelegd. Echter blijven deze bij de cavia lastig zitten en sommige dieren knagen de verbandjes er zeer deskundig weer af. Daarom is een schone, zachte ondergrond heel belangrijk. Dieren krijgen ook pijnstillers en antibiotica. Ook moeten er regelmatig controles worden gedaan. Zijn de botten in de voet aangetast, dan wordt de prognose helaas erg slecht.

Net als de behandeling, bestaat de preventie tevens uit het goed schoon en droog houden van het hok. Dieren dagelijks lekker buiten het hok laten lopen helpt tevens tegen het stilzitten.